Sendikal platform , Çalışma Bakanlığı önünde Asgari ücret ile ilgili eylem yaptı ve basın açıklaması okudu. Sendikal Platform adına DEV-İŞ Başkanı Koral Aşam basın açıklamasını okudu. Aşam, açıklamasında güncel hesaplamalarla yeni asgari ücretin NET: 8829,29 Brüt: 9977,09 olması gerektiğini söyledi.
Sendikal Platformu oluşturan sivil toplum kuruluşlarının yönetim düzeyinde katıldığı eylemde Türk-Sen Başkanı Arslan Bıçaklı ve Dev-İş Başkanı Koral Aşam basına açıklamalarda bulundu.
BIÇAKLI: “10-12 SAAT ÇALIŞMAYA ZORLANANLAR VAR”
Türk-Sen Başkanı Arslan Bıçaklı uzun yıllardan beri ülkede “asgari ücret” komedisinin oynandığını ve artık asgari ücretin 4 kişinin insanca yaşamını sürdürebileceği bir seviyeye çekilmesi gerektiğini kaydetti.
“20 bin TL maaş alan bakan ve milletvekilleri geçinemediğini söylüyor, 2 bin 800 alan ne yapsın?” diye soran Bıçaklı, sendikasız ve kölelik koşullarında 10-12 saat çalışmaya zorlanan özel sektör çalışanları bulunduğunu savunarak, asgari ücretin 8 saat için belirlendiğini fakat bu ücreti dahi alamadıklarını belirtti.
Cuma günü yapılacak yeni Asgari Ücret Tespit Komisyonu toplantısında günün koşullarına uygun bir ücretin belirlenmesini beklediklerini kaydeden Bıçaklı, bunun hangi tarihten itibaren geçerli olacağının da önemli olduğunu; bakan ve milletvekillerine yapılan artışın 1 Ocak’tan, asgari ücrete yapılacak artışın ise 1 Şubat’tan itibaren geçerli olmasının kabul edilemeyeceğini söyledi.
Ocak’taki asgari ücretin vergiden muaf olduğuna dikkat çeken Bıçaklı, “Bu oyunlar artık eskidi… Bizler özel sektörde ezilenlerin haklarını almaları için de çalışıyoruz… Umarız bir sürpriz yaparlar ve bizim beklentilerimiz Cuma günü yapılacak toplantıda karşılık bulur” şeklinde konuştu.
DEV-İŞ Başkanı Koral Aşam’ın Asgari ücretle ilgili Basın Açıklaması:
Sendikal örgütlülük açısından en zayıf halka olan zümre bilindiği üzere özel sektör çalışanlarıdır. Gelmiş geçmiş tüm hükümetlerin ve Çalışma bakanlarının aslında bildiği ancak bilmezlikten geldiği hayati konu ise özel sektör çalışanlarının büyük bir bölümünün niteliği, eğitimi, tecrübesi vs dikkate alınmadan asgari ücretle maaşlandırılmalarıdır. Özlük hakları açısında ise, şanslı olanlar iş yasasında belirtilen minimum haklarla çalışma hayatına başlar ve yine şanslı olanlar bu haklarla emekliye ayrılırlar. İş güvenceleri ise patronların iki dudağı arasındadır. Özel sektördeki kölelik koşullarına itiraz edenler, hak hukuk arayanlar, sendikal örgütlülük çabasına girenler ise derhal kovulmaktadır.
Bu şartlar altında, Asgari ücretin belirlenme şekli bilimsellikten uzak olduğu sürece nasıl olursa olsun, en örgütsüz yapı olan asgari ücretlilerin yani özel sektör çalışanlarının masada hiçbir gücü yoktur, olması da mümkün değildir. Bu anlamda özel sektörde sendikal örgütlülüğün önünün açılmasının ve asgari ücretlinin de çalışma hayatında paydaş olabilmelerinin yegâne yolu Sektörel Toplu İş Sözleşme düzenine geçilmesidir. Ancak, Sektörel Toplu İş Sözleşme düzenine geçilmesi birkaç yasada değişiklik gerektirdiğinden orta vadede değerlendirilmeli ve çalışmalara derhal başlanmalıdır.
Kısa vade de yapılması gerekenler ise asla yasanın tamamının değiştirilmesi değildir. Asgari Ücret Yasaya uygun olarak belirlendiği takdirde hiçte kötü bir yasa değildir. Esas sorun yasanın emrettiği gibi bilimsel verilerle desteklenip, uygulanmaması ve tabiri caizse masada at pazarlığı yapılmasıdır.
Asgari ücrete dair diğer önemli bir unsur ise, Asgari ücretin yalnızca asgari ücret olmayışıdır. Asgari ücret yalnızca asgari ücret olmalı, devlet,sisteminde asgari ücreti kriter olarak kullanmaktan derhal vazgeçmeli böylelikle asgari ücretin üstündeki maliye baskısı kaldırılmalıdır.
Ceza, harç ve benzeri endeksler asgari ücretten bağımsız farklı bir kriter veya tutar kullanarak saptanmalıdır.
Asgari ücret saptama komisyonunun oluşumu da yasanın ruhu ile uyumlu değildir. Mevcut yasa tek sesli paydaş temsilcilikten kurtulmalı, daha demokratik, sendikal çoğulculuğu ön planda tutan mevcut 3 işçi federasyonunun da içinde olabileceği bir yapıda olmalı. İşveren temsilcileri de aynı anlayışla çeşitli sektör temsilcilerinden oluşmalıdır.
Tüm bunlara ek olarak,
Yasa asgari ücret saptama komisyonuna objektif ve bilimsel hesaplama şeklini belirlemesi açısından Tüzük ve yönetmelik yapma yetkisi vermesine rağmen, yasanın ilk çıkış tarihi olan 1975 yılından bu güne kadar bu anlamda bir çalışma yapılmamıştır. Ancak 2000’li yılların başlarına kadar uygulanan sonradan rafa kaldırılan kriterler ve teamüller oluşmuştur.
Asgari ücretin hesaplanmasında dikkate alınması gereken dünyadaki ve ülkemizdeki kriterler ve teamüller şöyledir:
İşçi ailesinin büyüklüğü
İşçi ve ailesinin günlük besin ihtiyacı
Gıda tablosunun fiyatlandırılması
Genel harcamalar içinde gıdanın payı
Ailede çalışan sayısı ve
İşçinin ücretli dinlenme hakkı
İlgili komisyona ve kriterlere veri sağlamakla yükümlü merciler ise Sağlık Bakanlığı diyetisyenleri, Ekonomi bakanlığına bağlı Ticaret dairesi ve Hane halkı verilerini sağlayacak olan Devlet Planlama Örgütüdür.
Belirtilen veriler doğrultusunda, asgari ücretin hesaplanma şekli ise aşağıdaki gibidir.
Gıda tablosundaki gıda maddelerinin piyasa değeri bulunur
Ailenin günlük gıda harcamasını tespit etmek için, gıda maddeleri günlük ihtiyaç oranları ile gıda maddeleri fiyatları orantılanarak ailenin günlük toplam gıda gideri bulunur
Ailenin günlük genel harcamasını bulmak için toplam gıda gideri genel harcamalar içindeki gıda payı ile orantılanır
İşçi haftada 5 gün çalışıp ailesinin giderlerini 7 gün karşılayacağından ailenin günlük genel harcaması 7 ile çarpılarak 5’e bölünür ve ailenin haftalık genel harcaması bulunur
Haftalık genel harcama ailede çalışan sayısına bölünerek haftalık asgari ücret tespit edilmiş olur.
Haftalık asgari ücret, haftanın beş çalışma gününe bölündüğünde günlük asgari ücret.
Günlük asgari ücret, günlük çalışma süresi olan 8 saate bölündüğünde saatlik asgari ücret.
Haftalık asgari ücret, yılın 52 haftası ile çarpılıp yılın 12 ayı ile bölündüğü zaman da asgari ücret bulunmuş olur.
Asgari ücret, yukarıda belirtilen bilimsel veriler ışığında hesaplanmadığı durumda ise asgari ücretli devletin uygulamakta olduğu serbest piyasa ekonomisinde, sefalet içinde, sağlıksız koşullarda yarı aç yarı tok yaşamaya mahkûm olur ki zaten ülkemizde asgari ücretlinin pozisyonu da aynen öyledir.
Gelmiş geçmiş tüm hükümetler, asgari ücretin bilimsel verilerle, insan onuruna yakışır bir biçimde hesaplandığı zaman, serbest piyasa ekonomisi diye tabir ettikleri sömürü düzeninde, asgari ücretlinin düşürüldüğü duruma ayna tutacağından, gereken verileri ellerinden geldiğince saklamaktadırlar.
Ancak, mevzu bahis veriler her ne kadar da asgari ücret saptama komisyonu tarafından kullanılmasa da, düzenli olmamakla birlikte ilgili kurumlarca zaman zaman, belirlenmektedir.
Sendikal platform üyesi sendikalar olarak, yasa ve yasaya bağlı devlet kurumlarının açıklamış oldukları bazı güncel veriler doğrultusunda, güncel olmayan verileri ise yine devlet kurumlarının enflasyon ve hayat pahalılığı oranları ile güncelleyerek, bugün itibarı ile belirlenmesi gereken asgari ücreti yukarıda belirtilen teamül formüle göre belirledik. Kullanılan verilerin veya teamül formülün yanlışlığını iddia eden herhangi bir kurum varsa da sonuna kadar tartışmaya hazırız. Bu anlamda hem verileri hem de teamül hesaplama şeklini kamuoyu ve basınımızla paylaşacağız.
Bu doğrultuda yapılan hesaplamalarda güncel asgari ücretin
NET: 8829,29
Brüt: 9977,09 olması gerekmektedir.
ASGARİ ÜCRET HESAP TABLOSU
(Aralık 2015 Ticaret Dairesi Fiyatlarının 4 yıllık toplam %66.9 hp oranına güncellenmesi ile bulunan fiyatlar
GIDA TABLOSU Birim Ortala. Birim GrupTop. Gün. Gıda Günlük Gıda
Ağırlık Fiyat TL İht. Gr. İhtiyacı Gr. Gideri TL
ET TÜRLERİ 600
Dana Eti Kg. 49,08 150 7,36
Kuzu Eti Kg. 53,05 100 5,31
Tavuk Eti Kg. 18,48 200 3,70
Balık Kg. 31,71 150 4,76
BAKLİYAT 150
Kuru Fasulye Kg. 12,67 40 0,51
Kuru Böğrülce Kg. 17,02 40 0,68
Kuru Bakla Kg. 12,57 35 0,44
Nohut Kg. 15,27 35 0,53
Yumurta (Tan.50Gr.) Düz. 10,98 150 2,75
SÜT VE ÜRÜNLERİ 1440
Süt (Pastörize) Lt. 5,68 925 5,25
Yoğurt Kg. 11,15 320 3,57
Hellim Kg. 37,45 115 4,31
Peynir Kg. 33,15 80 2,65
YUMRU KÖKLÜLER 525
Patates Kg. 2,56 400 1,02
Kolokas Kg. 9,15 125 1,14
SEBZELER 925
Havuç Kg. 5,05 100 0,51
Bezelye Kg. 23,03 125 2,88
Domates Kg. 6,35 105 0,67
Çiçek Lahanası Kg. 6,42 105 0,67
Prasa(Bağ 450) Bağ. 3,05 100 0,68
Ispanak (Bağ 380 Gr.) Bağ. 3,32 270 2,36
Salatalık Kg. 8,07 60 0,48
Limon Kg. 2,08 60 0,12
MEYVELER 850
Elma Kg. 7,30 300 2,19
Mandarin Kg. 4,15 300 1,25
Muz Kg. 6,00 250 1,50
UNLU GIDALAR 475
Ekmek 300Gr. 1,75 275 1,60
Un Kg. 5,27 200 1,05
TAHIL ÜRÜNLERİ 300
Pirinç Kg. 8,61 110 0,95
Bulgur Kg. 5,34 70 0,37
Makarna Kg. 5,70 100 0,57
Şehriye Kg. 2,48 20 0,05
YAĞLAR 100
Zeytin Yağı Lt. 40,00 20 0,80
Zeytin Kg. 24,36 30 0,73
Ayçiçek Yağı Lt. 10,31 35 0,36
Margarin 250 Gr. 3,00 15 0,18
TATLANDIRICILAR 70
Şeker Kg. 3,27 25 0,08
Bal 850 Gr. 40,32 10 0,47
Pekmez 400 Gr. 10,40 5 0,13
Tuz Kg. 25,03 10 0,63
Çay Kg. 30 5 0,38
Kahve Kg. 39,99 10 1,00
5.585 5.585 65,64 Asgari Ortalama Azami
Aile Günlük Gıda Gideri = 65,64 TL Net Ücret Net Ücret Net Ücret
Aile Günlük Toplam Gideri = 320,18 TL Günlük 407,51 522,12 702,01
Günlükt Net Asgari Ücret = 407,51 TL Haftalık 2.037,53 2.610,58 3.510,03
Günlük Brüt Asgari Ücret= 460,48 TL Aylık 8.829,29 11.312,52 15.210,11
Saatlik Brüt Asgari Ücret = 57,56 TL
Haftalık Brüt Asgari Ücret = 2.302,41 TL
Aylık Brütt Asgari Ücret = 9.977,09 TL