Kuzey Kıbrıs’ta devlete bağlı ilköğretim okullarında Covid 19 salgını sonrasında yüz yüze eğitimden uzaktan eğitime geçiş süreci teknik donanım, teknik bilgi, içerik belirleme ve öğrencinin devamlılığına ilişkin çeşitli sorunların gölgesinde yaşanmaktadır.
CAPI (Computer-assisted Personal Interviewing) yöntemiyle 6 Şubat – 9 Şubat 2021 tarihleri arasında görüşleri alınan KTÖS üyesi 856 eğitimcinin aktardığı değerlendirmeler gerek öğretmenler gerekse öğrencilerin teknik donanım açısından desteklenmeye ihtiyaç duyduklarını ortaya koymaktadır. Ayrıca teknolojiden yararlanma kapasitesini artırmaya yönelik programların eksikliği hissedilmektedir.
Çevrim içi derslerin çerçevesini belirleme ve materyalini bulma konusunda öğretmenler kendi başlarına hareket etmek ya da meslektaşlarıyla dayanışma içinde çare aramak dışında bir seçeneğe sahip görünmemektedir. Kamu otoritesi bu konuda öğretmenleri ve okul yönetimlerini bir bakıma yalnız bırakmış gibidir.
Öğretmenlerinin gözlemlerine göre öğrenciler online derslere katılım konusunda isteklidir. Ayrıca veliler sürece katkı yapma yönünde hareket etmektedir. Buna karşın pek çok çocuğun derslere devamında sorun yaşanmaktadır. İnternet bağlantısından yoksun, cihazı olmayan öğrenciler vardır.
Katılımı sınırlandıran sorunların yanında, bir kısmı online derslerin doğasından kaynaklanan bir kısmı ise ders süreleriyle bağlantılı olarak ortaya çıkan bir dizi sorun nedeniyle derslerdeki performans da bir ölçüde düşmektedir. Gerek öğretmenlerin konuları pekiştirme ve çocuklarla bire bir etkileşimde olma şansları azalmış gerekse öğrencilerin ödev yapma düzeyleri düşmüştür.
Eğitimin niteliğine ilişkin sorunların yanında online eğitime geçişle beraber ülkemizdeki çocukların siber zorbalıkla karşılaşma riski de her zamankinden daha ciddi bir tehdit haline gelmiştir.
Eğitimcilerin gözlem ve deneyimleri Kuzey Kıbrıs’ta hali hazırda ilköğretim çağındaki siber zorbalık sorunuyla yüz yüze kalmış çocuk sayısının 100’lü rakamlara ulaşmış olabileceğini göstermektedir. Bu göstergeler siber zorbalığın ülkemizde de hafife alınamayacak bir soruna dönüşmekte olduğunun ipuçlarını vermektedir.
Giriş
Tüm dünyayı etkisi altına alan Covid 19 salgını sadece sağlık açısından ciddi bir sorun oluşturmamakta; aynı zamanda ekonomik ve sosyal çalkantılara yol açmaktadır.
Salgından en çok etkilenen alanlar arasında eğitim de vardır. Eğitimde oluşacak kayıplar, salgının insanlığa vereceği en büyük zararlar arasında sayılmaktadır; çünkü eğitimin orta ve uzun vadeli sonuçları diğer pek çok alandan daha fazladır.
Yüz yüze eğitimin kısıtlandığı ya da tamamen ortadan kalktığı salgın döneminde, etkin bir uzaktan öğretimle, eğitimin kesintisiz devamını sağlamak çoğu ülkenin öncelikleri arasına girmiştir.
“Eğitimde fırsat eşitliği” kavramı salgın döneminin en önemli konu başlıklarından birisi olarak öne çıkmıştır. Dünyada genel olarak teknolojiye erişme olanakları açısından belli kıta, ülke ve bölgeler aleyhine belirgin bir eşitsizlik vardır ve küresel ölçekte “dijital uçurum” söz konusudur.
Genel olarak teknolojiye erişme imkanı sınırlı olduğu için dezavantajlı durumda olan kesimlerin salgın koşullarındaki kayıpları daha da artmış durumdadır. Çünkü bu kesimlerin geleneksel eğitim ortamlarına erişme şansları da ortadan kalkmıştır.
Eğitimde fırsat eşitliğini sağlamak için hem küresel hem de yerel ölçekte gerekli politikaları hayata geçirmek günümüz koşullarında her zamankinden daha çok önem kazanmış durumdadır.
Bu çerçevede ülkemizde geleneksel eğitime ara verilmesi sonrasında oluşan ortamın iyi anlaşılması ve uzaktan eğitim konusundaki durumun analizi büyük önem taşımaktadır.
Uzaktan eğitim koşullarının ilköğretimdeki etkilerini belirlemeyi amaçlayan Kıbrıs Türk Öğretmenler Sendikası (KTÖS) için yapılan bu çalışmada KTÖS üyesi eğitimcilerin bilgi, gözlem ve görüşlerinin alınması hedeflenmiştir.
Araştırma kapsamında devlet okullarında görev yapan 178 okul müdürü ve müdür muavini; 1236 ilkokul öğretmeni; 293 okul öncesi öğretmeni; ve 65 özel eğitim öğretmeninden, KTÖS üyesi olan 1580 eğitimciye sendika tarafından SMS yoluyla anket formunun linki iletilmiştir.
Üyelerin 856’sı, 6-9 Şubat 2021 tarihleri arasında CAPI (Computer-assisted Personal Interviewing) yöntemiyle gerçekleştiren anketi yanıtlamıştır. Buna göre anket gönderilen KTÖS üyelerinin % 54’ünün görüşlerinin alınması sağlanmıştır. Böylece anket yüz yüze ya da CATI (Computer-assisted Telephone Interview) yöntemiyle gerçekleştirilecek bir çalışmadan çok daha hızlı ve pratik bir şekilde sonuçlandırılmıştır. İlköğretimdeki mevcut eğitimcilerin % 48’ine ulaşılmış olması, çalışmanın temsil gücünü ciddi oranda artırmıştır.
Anket esasen üç ana bölüm halinde yapılandırılmıştır:
İlk bölümde uzaktan öğretim açısından ilköğretimdeki mevcut durumun anlaşılmasına yönelik sorulara yer verilmiştir. Bu çerçevede uzaktan eğitimin gerektirdiği teknolojilerin hem öğretmen hem de öğrenci bakımından değerlendirilmesine yönelik bir bütünsellikle hareket edilmiş; teknolojik çerçeve, yaygın teknik sıkıntılar, öğrencilerin devam durumları ve performanslarına yönelik sorular yöneltilmiştir. Ayrıca katılımcıların çeşitli açılardan geleneksel eğitimle uzaktan eğitim arasında mukayeseler yapması istenmiştir.
İkinci bölümde özel olarak öğretmenlerin uzaktan eğitime hazırlık süreçlerine odaklanılmıştır. Buna yönelik olarak, katılımcıların uzaktan öğretimde kullanılan teknolojik altyapının ve cihazların temini; teknolojiyi etkin biçimde kullanma düzeyinin artırılması ve ders çerçevesinin belirlenmesi konusunda ne tür imkanlara sahip olduğunu ya da hangi açılardan destek beklediğini belirlemeyi hedefleyen sorular yöneltilmiştir.
Üçüncü bölümde ise çocukların günümüzde yeni iletişim teknolojilerine ve internet ortamına daha yoğun biçimde erişmesine bağlı olarak dünyada giderek büyüyen bir sorun haline gelen “siber zorbalık” konusunda ülkemizdeki durumun belirlenmesi amaçlanmıştır. Ankette, uzaktan eğitim koşullarının, çocukların iletişim teknolojilerine erişimindeki ebeveyn kısıtlamalarını azaltması ve denetimini zayıflatması karşısında eğitimcilerin siber zorbalıkla ilgili farkındalığının önem kazandığı tespitinden hareketle, öncelikle mevcut durumun anlaşılmasına yönelik sorulara yer verilmiştir.
Raporun tamamı
KTÖS- METRON Uzaktan Eğitim Raporu –
Kıbrıs Türk Öğretmenler Sendikası (KTÖS) – Metron Analytics